رژیم کتو در میان افرادی که به دنبال کاهش وزن سریع و چشمگیر هستند تبدیل به یک روند می‌شود. اما بسیاری از کارشناسان استدلال می‌کنند که ایمن و بی‌خطر نیست. محبوبیت جدیدی در مورد کاهش وزن شدید با رژیم در برخی از مناطق جهان در حال شکل‌گیری است که به آن “رژیم کتو” می‌گویند.
افرادی که این رژیم را تبلیغ می‌کنند، می‌گویند که این رژیم از سیستم چربی سوزی خود بدن برای کمک به کاهش وزن قابل توجه در کمتر از ۱۰ روز استفاده می‌کند. همچنین در میان مردم به کمک در کاهش علائم کودکان مبتلا به صرع، شناخته شده است اگرچه کارشناسان کاملاً مطمئن نیستند که چرا این رژیم کار می‌کند.
طرفداران می‌گویند این رژیم غذایی می‌تواند باعث کاهش وزن سریع شود و انرژی بیشتری برای فرد فراهم کند. با این حال، منتقدان می‌گویند این رژیم غذایی یک راه ناسالم برای کاهش وزن است و در برخی موارد می تواند کاملاً خطرناک باشد.
فیتیتو در این مقاله به بررسی کلیاتی از رژیم کتوژنیک می‌پردازد.
کتوز چیست؟
رژیم “کتو” هر رژیم غذایی بسیار کم یا بدون کربوهیدرات است که بدن را در حالت کتوز قرار می‌دهد. کتوز زمانی اتفاق می‌افتد که افراد از رژیم غذایی کم یا بدون کربوهیدرات استفاده می‌کنند و مولکول‌هایی به نام کتون در جریان خون آنها تجمع می‌یابد. سطوح پایین کربوهیدرات باعث کاهش سطح قند خون می‌شود و بدن شروع به تجزیه چربی برای استفاده به عنوان انرژی می‌کند.
کتوز در واقع یک شکل خفیف کتواسیدوز است. کتواسیدوز بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در واقع، این عامل اصلی مرگ و میر افراد مبتلا به دیابت زیر ۲۴ سال است.
با این حال، بسیاری از کارشناسان می‌گویند کتوز خود لزوما مضر نیست. برخی از مطالعات، در واقع، نشان می‌دهند که رژیم کتوژنیک برای افراد دارای اضافه وزن یا چاق بی‌خطر است(۱).
با این حال، سایر بررسی‌های بالینی نشان می‌دهند که بیمارانی که از رژیم‌های غذایی کم کربوهیدرات استفاده می‌کنند، مقداری از وزن از دست رفته خود را در عرض یک سال به دست می‌آورند.
جایی که رژیم کتو مفید است
رژیم کتو توسط دکتر جیانفرانکو کاپلو (Gianfranco Cappello)، استادیار جراحی در دانشگاه Sapienza در رم، ایتالیا ایجاد شد. او مدعی موفقیت بزرگ در میان هزاران کاربر است. در مطالعات او، بیش از ۱۹۰۰۰ رژیم گیرنده کاهش وزن قابل توجه و سریع، عوارض جانبی کمی را تجربه کردند و اکثر آنها پس از یک سال وزن خود را کاهش دادند(۲).
بر اساس نتایج گزارش شده، بیماران پس از ۲.۵ چرخه رژیم کتو به طور متوسط ۱۰.۲ کیلوگرم از دست دادند. کاپلو به این نتیجه رسید که این رژیم روشی موفق برای کاهش وزن افراد دارای اضافه وزن و چاق است و عوارض جانبی کمی مانند خستگی به راحتی قابل کنترل است.
بت کلاین، متخصص تغذیه در بیمارستان کودکان کلیولند، سال‌ها از رژیم کتو برای کمک به کاهش علائم کودکان مبتلا به صرع استفاده کرده است. او گفت که این به ویژه در مورد کودکان مبتلا به صرع مقاوم به درمان که حداقل به دو درمان دارویی مختلف به خوبی پاسخ نداده‌اند، موثر است. وی گفت حدود نیمی از این کودکانی که رژیم می‌گیرند شاهد کاهش تعداد تشنج هایشان هستند.
این متخصص تغذیه گفت، با این حال، متخصصان پزشکی مطمئن نیستند که چرا این رژیم در این موارد موثر است. تعریف روشنی از آنچه در حال وقوع است وجود ندارد.
رودی ماور، متخصص تغذیه ورزشی، با نوع رژیم کتو نیز موفقیت‌هایی کسب کرده است. او گفت که از این رویکرد کم کربوهیدرات برای برخی از افرادی که در کاهش وزن مشکل دارند استفاده می‌کند. او همچنین روی ورزشکارانی با عملکرد بالا این برنامه رژیمی را ارائه کرده است.
یکی از مزایای آن نتایج سریع آن است. افراد می‌توانند مقداری وزن اولیه را به سرعت کم کنند و این به نوبه خود به تشویق آنها کمک می‌کند. او گفت: “شما می‌توانید با این کاهش وزن انگیزه بگیرید.” وی اضافه کرد که رژیم کتو از نظر مفهومی ساده است. یک گروه غذایی در آن حذف می‌شود و پیروی از آن را برای مردم آسان‌تر می‌کند.
او بیان کرد: این رژیم همچنین با وجود کالری کمتر باعث می‌شود افراد احساس سیری کنند و به آنها انرژی بیشتری می‌دهد. به گفته او، این بدین خاطر است که مردم رژیم غذایی ضعیف خود را از غذاهای فرآوری شده کنار می‌گذارند. او اضافه کرد که رژیم کتو سطح قند خون را ثابت نگه می‌دارد که جریان پایدارتری انرژی را تولید می‌کند.
در یادداشت ماور اشکالاتی وجود دارد. او گفت که این رژیم لزوماً عملکرد ورزشی را بهبود نمی‌بخشد، واقعیتی که ممکن است برخی از ورزشکاران را دلسرد کند. همچنین وی افزود که مردم باید از نزدیک به این برنامه پایبند باشند وگرنه موثر نخواهد بود.
ماور همچنین بیان کرد: «این یک رژیم غذایی بسیار سخت است. “شما باید همه چیز را درست انجام دهید.” او خاطرنشان می کند که هر فردی متفاوت است و به چنین برنامه ای واکنش متفاوتی نشان خواهد داد. وی گفت: «آنچه برای یک نفر عالی است، می‌تواند برای شخص دیگری وحشتناک باشد.
وقتی رژیم کتو ناسالم است
منتقدان می‌گویند که رژیم‌های نوع کتو معمولاً فقط در کوتاه مدت کار می‌کنند و می‌توانند ناسالم باشند. به گفته لیسا سیمپرمن، متخصص تغذیه بالینی در مرکز پزشکی بیمارستان‌های دانشگاهی در کلیولند، اوهایو، و سخنگوی آکادمی تغذیه و رژیم غذایی، برای شروع، بیشتر وزن از دست رفته مربوط به وزن آب است.
هنگامی که بدن شما وارد کتوز می‌شود، شما همچنین شروع به از دست دادن عضلات می‌کنید، به شدت خسته می‌شوید و در نهایت وارد حالت گرسنگی می‌شوید. سپس کاهش وزن حتی سخت‌تر می‌شود.
فرانسین بلینتن، متخصص تغذیه بالینی و مشاور بهداشت عمومی در اولد گرینویچ، کانکتیکات گفت: “رژیم‌های کتو باید فقط تحت نظارت بالینی و فقط برای دوره‌های کوتاه مدت استفاده شوند.” آنها با موفقیت روی برخی از بیماران سرطانی همراه با شیمی درمانی برای کوچک کردن تومورها و کاهش تشنج در افراد مبتلا به صرع کار کرده‌اند.
در جمعیت عمومی، بلینتن گفت که رژیم کتو فقط در موارد شدید باید در نظر گرفته شود. «بیشتر می‌تواند ضرر داشته باشد تا سود. این می‌تواند به قلب، که یک ماهیچه نیز است، آسیب برساند.
سیمپرمن توضیح داد که هر فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ می‌تواند از کاهش وزن و رژیم غذایی کم کربوهیدرات بهره‌مند شود زیرا حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد. او می‌گوید: «به علاوه رژیم غذایی معمولی، راه‌های زیادی برای انجام این کار وجود دارد که وزن را در درازمدت کاهش نمی‌دهد.»
بلینتن، که از رژیم کتو برای برخی از بیماران سرطانی در شرایط خاص استفاده کرده است، هشدار داد، “مردم برای کاهش وزن دست به هر کاری می‌زنند.” با این حال، رژیم کتو برای اکثر بیماران، به خصوص اگر مشکلات کلیوی یا کبدی داشته باشند، بیش از آنکه مفید باشد، ضرر دارد.
او گفت: “مردم از این رژیم به دلایل زیبایی استفاده می‌کنند، اما عوارض آن می‌تواند آنقدر شدید باشد که خطرناک است.”
رویکرد لوله تغذیه
برخی رژیم کتو را یک قدم فراتر برده‌اند و از لوله تغذیه‌ای که از طریق بینی وارد مری می‌شود استفاده می‌کنند. افرادی که رژیم دارند از یک رژیم غذایی ۸۰۰ کالری با پروتئین بالا و بدون کربوهیدرات پیروی می‌کنند که از طریق لوله توسط مکانیزم پمپ آهسته قطره تجویز می‌شود. علاوه بر رژیم مایع، فقط قهوه سیاه، چای یا آب مجاز است.
یک پزشک فلوریدا به نام الیور دی پیترو، این رژیم غذایی لوله را به هر کسی که بتواند هزینه ۱۵۰۰ دلاری را بپردازد، ارائه کرده است. بر اساس یک گزارش خبری محلی در سال ۲۰۱۲، دی پیترو در سفر به ایتالیا از این رژیم مطلع شد. او اصرار دارد که رژیم کتو ایمن و موثر است، حتی برای کسانی که می‌خواهند فقط چند پوند وزن کم کنند.
سیمپرمن گفت: “این یک رویکرد مضحک برای کاهش وزن است.” با یک رژیم غذایی ۸۰۰ کالری در روز، “شما اساساً به خود گرسنگی می‌دهید.” “البته شما وزن کم خواهید کرد.” هر چیزی که تحت رژیم روزانه ۱۲۰۰ کالری باشد، یک رژیم گرسنگی محسوب می‌شود و برای کاهش وزن طولانی مدت نیست.
او توضیح داد که تغذیه لوله‌ای یک ابزار قانونی در یک محیط بیمارستانی است. «کسی که از دستگاه تنفس مصنوعی استفاده می‌کند، یا به دلیل سکته مغزی یا سرطان نمی‌تواند قورت دهد، ممکن است مجبور شود به این روش غذا بخورد. اما معمولاً به عنوان آخرین راه حل استفاده می‌شود.
سیمپرمن افزود: «در یک فرد سالم می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند، از جمله عفونت در صورت آلوده شدن لوله، افزایش سطح سدیم و کم‌آبی و یبوست». “حتی چه چیزی باعث می‌شود مردم بخواهند با لوله درون بینی خود راه بروند؟”
ملیندا هملگارن، متخصص تغذیه در کلمبیا، میسوری، و مجری برنامه رادیویی Food Sleuth، گفت: «این دیوانه‌وار است که برای کاهش وزن، لوله‌ای را به بینی خود بچسبانید. به نظر من اینطور به نظر می‌رسد که کسی از آسیب پذیری‌های دیگران پول زیادی به دست می‌آورد. فقط به این ایده نه بگویید.»
دچار وسواس وزن نشوید
هملگارن به هرکسی که به دنبال یک رژیم غذایی مد روز است توصیه کرد که «به غذا خوردن اهمیت بدید. این یک هدیه است. اینگونه است که خودمان را تغذیه می‌کنیم و خوب می‌مانیم.» به گفته وی، بازاریابی این رژیم غذایی برای عروس‌ها در جامعه‌ای که شیفته کاهش وزن هست، نقش دارد.
در عوض، هر کسی که برای ازدواج آماده می‌شود باید خود را خوب تغذیه کند، فعالیت‌های بدنی زیادی مانند پیاده‌روی، دویدن یا دوچرخه‌سواری داشته باشد و با خوردن غذاهای ارگانیک تازه، کامل و کم فرآوری‌شده، مراقب بدن خودش باشد.
بلینتن گفت که هیچ برنامه جادویی برای کاهش وزن طولانی مدت وجود ندارد. برای کنترل وزن طولانی مدت، رژیم غذایی مدیترانه‌ای با تمرکز بر میوه، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، ماهی و روغن زیتون، رژیمی است که می‌تواند برای زندگی سالم باشد.
بلینتن می‌گوید: «ما قربانی رژیم‌های غذایی شدید می‌شویم، اما حقیقت این است که راه‌حل سریعی وجود ندارد. کاهش کربوهیدرات‌های تصفیه شده و جایگزینی آنها با میوه‌های تازه، سبزیجات و پروتئین بدون چربی، کاهش غذاهای فرآوری شده و اجتناب از افزودنی‌های زیاد، شما را در دراز مدت سالم نگه می‌دارد.
سیمپرمن گفت که سالم ترین رویکرد برای کاهش وزن این است که اهداف واقع بینانه تعیین کنید و از خود بپرسید که آیا برنامه غذایی شما این است:
- خوب: برای بلند مدت
- شامل: ورزش باشد
- روبه‌رو شوید با: اهداف بلند مدت سلامتی خود
او هشدار داد که اگر پاسخ‌ها منفی است، این یک پرچم قرمز است. بلینتن به افراد رژیمی توصیه کرد که وعده‌های غذایی خود را حذف نکنند زیرا دفعه بعد که غذا می‌خورید بدن شما دچار استرس می‌شود. این در واقع می‌تواند باعث شود که شما بیشتر بخورید، نه کمتر. او پیشنهاد کرد بزرگترین وعده غذایی خود را در ظهر بخورید، سپس یک میان وعده بعد از ظهر سالم بخورید.
او توضیح داد: “متابولیسم و سطح انسولین شما را منظم‌تر نگه می‌دارد.” البته ورزش نیز بسیار مهم است. هر کیلو عضله معادل ۱۱۰ کالری سوزانده شده است، بنابراین برنامه‌ای که شامل یک رژیم تقویت عضله باشد به شما کمک می‌کند سریعتر به هدف خود برسید.
هملگارن افزود: «از مجلات مد دوری کنید. آنها به ما احساس بی‌کفایتی می‌دهند. اگر حتی به این رویکرد دیوانه کننده برای کاهش وزن فکر می‌کنید، همین حالا به پیاده روی بروید! این موضوع کمک می‌کند سرتان از این موضوعات پاک شود.»
برای ارسال دیدگاه باید عضو سایت باشید ورود