نوشیدن بیش از حد الکل در مدت زمان طولانی می تواند باعث تجمع چربی در کبد شود، وضعیتی که به عنوان بیماری کبدی مرتبط با الکل شناخته می شود. این بیماری در نهایت می تواند منجر به زخم شدن بافت کبد شود که به سیروز معروف است. عملکرد کبد نیز بسته به میزان اسکار می تواند کاهش یابد.
اگر الکل کم مصرف کنید یا اصلا الکل مصرف نکیند، بافت چربی نیز می تواند در کبد شما ایجاد شود. این بیماری به عنوان بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) شناخته می شود. اشکال شدید NAFLD نیز می تواند منجر به سیروز شود.
NAFLD و بیماری کبد مرتبط با الکل تحت عنوان بیماری کبد چرب قرار می گیرند، اما علل و درمان آنها متفاوت است. برای اطلاعات بیشتر در مورد NAFLD، از جمله نحوه مدیریت آن با تغییرات سبک زندگی، ادامه مطلب را بخوانید.
بیماری کبد چرب غیر الکلی: NAFL در مقابل NASH
دو نوع بیماری کبد چرب غیر الکلی وجود دارد: کبد چرب غیرالکلی (NAFL) و استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH). در حال حاضر، محققان مطمئن نیستند که چرا یک فرد یکی از آنها را ایجاد می کند. ممکن است با یک شکل تشخیص داده شود و بعداً با دیگری.
NAFL
وقتی تشخیص داده شد که شما مبتلا به NAFL هستید، چربی در کبدتان وجود دارد، اما التهاب کم یا بدون آسیب کبدی است. در حالی که این وضعیت می تواند باعث درد به دلیل بزرگ شدن کبد شود، معمولاً باعث آسیب کبدی نمی شود.
NASH
NASH شکل جدی تری از NAFLD است. اگر NASH در شما تشخیص داده شود، به احتمال زیاد علاوه بر چربی، التهاب در کبد نیز دارید و حتی ممکن است آسیب کبدی داشته باشید. این آسیب می تواند باعث ایجاد زخم در کبد شود. NASH درمان نشده ممکن است در نهایت منجر به سیروز شود که اگر درمان نشود ممکن است منجر به سرطان کبد شود.
علائم NAFLD
در بسیاری از موارد NAFLD، علائم قابل توجهی وجود ندارد. هنگامی که علائم وجود دارد، معمولاً عبارتند از:
- درد در سمت راست بالای شکم
- خستگی / ضعف
- کاهش وزن
- مایع و تورم در معده (آسیت) و پاها (ادم)
- یرقان یا زردی پوست و چشم
علل NAFLD
علل دقیق NAFLD به خوبی شناخته نشده است. در حال حاضر، محققان بر این باورند که ژن ها، برخی شرایط سلامتی، رژیم غذایی و سیستم گوارشی ممکن است نقش داشته باشند.
در حالی که برخی از افراد مبتلا به NAFLD هیچ فاکتور خطر قبلی ندارند، برخی از عوامل سبک زندگی وجود دارند که می توانند احتمال تشخیص NAFLD را افزایش دهند.
عوامل خطر
یکی از بزرگترین عوامل خطر برای ایجاد NAFLD زندگی با چاقی است. عوامل خطر اضافی شامل مسائل سلامتی است که اغلب همراه با چاقی رخ می دهد، مانند دیابت نوع ۲ و سندرم متابولیک (گروهی از صفات و شرایط مرتبط با زندگی با چاقی).
اگر بیش از یکی از این مشکلات سلامتی در شما تشخیص داده شود، شانس شما برای ابتلا به NAFLD افزایش می یابد.
سایر عوامل خطر عبارتند از:
- سطح تری گلیسیرید بالا
- کلسترول بالا
- رژیم غذایی سرشار از فروکتوز (نوعی قند)
- اختلال در میکروبیوم شما (روده شما)
نحوه تشخیص NAFLD
NAFLD معمولاً هیچ علامتی ندارد. این عارضه معمولاً پس از اینکه آزمایش خون سطوح بالاتر از حد طبیعی آنزیم های کبدی را پیدا کرد، تشخیص داده می شود. یک آزمایش خون استاندارد می تواند این نتیجه را نشان دهد.
سطوح بالای آنزیم های کبدی همچنین می تواند نشان دهنده سایر بیماری های کبدی باشد. قبل از تشخیص NAFLD، پزشک شما باید سایر شرایط را رد کند.
اگر مشکوک به NAFLD باشد، پزشک ممکن است به دنبال علائم فیزیکی مانند نشانه‌های مقاومت به انسولین (لکه‌های تیره‌تر پوست روی زانوها، بند انگشتان و آرنج‌ها) و علائم سیروز (آسیت و/یا از دست دادن عضله) باشد.
تست های اضافی
سونوگرافی کبد می تواند به آشکار شدن چربی اضافی در کبد کمک کند. نوع دیگری از سونوگرافی، به نام الاستوگرافی گذرا، سفتی کبد شما را اندازه گیری می کند. سفتی بیشتر نشان دهنده جای زخم بیشتر است.
اگر این آزمایشات بی نتیجه باشند، پزشک ممکن است بیوپسی کبد را توصیه کند. در این آزمایش، پزشک نمونه کوچکی از بافت کبد را با سوزنی که از طریق شکم شما وارد می‌کند، برمی‌دارد. نمونه در آزمایشگاه برای علائم التهاب و جای زخم مورد مطالعه قرار می گیرد.
حتی اگر عوارض جانبی NAFLD اغلب مورد توجه قرار نمی گیرد، اگر علائمی مانند درد در سمت راست شکم، یرقان یا تورم دارید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
آیا بیماری کبد چرب غیر الکلی می تواند عوارضی ایجاد کند؟
خطر اصلی NAFLD سیروز است که می تواند توانایی کبد شما را برای انجام کارش محدود کند. هنگامی که سیروز در شما تشخیص داده شد، نمی توان آن را معکوس کرد، اما گزینه های درمانی وجود دارد که می تواند آن را کاهش داده یا متوقف کند.
اگر سیروز کند یا متوقف نشود، می تواند منجر به نارسایی کبد شود، به این معنی که کبد شما دیگر نمی تواند کار خود را انجام دهد. این ممکن است به این معنی باشد که شما به پیوند کبد نیاز خواهید داشت.
سرطان کبد یکی دیگر از عوارض احتمالی سیروز درمان نشده است.
مدیریت NAFLD
هیچ دارو یا روش خاصی برای درمان NAFLD وجود ندارد. در عوض، پزشک شما به احتمال زیاد چندین تغییر مهم در شیوه زندگی را توصیه خواهد کرد. این شامل:
- کاهش وزن (اگر در حال حاضر با وزن اضافی زندگی می کنید)
- خوردن یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی پر از سبزیجات، میوه ها و غلات کامل
- محدود کردن مصرف چربی های ناسالم و قندهای اضافه شده
- افزایش فعالیت بدنی
- سطح کلسترول و گلوکز خون خود را مدیریت کنید
- اجتناب از الکل
همچنین پیگیری قرار ملاقات با پزشک و گزارش هرگونه علائم جدید بسیار مهم است.
چشم انداز بیماری کبد چرب غیر الکلی چیست؟
اگر بیماری کبد چرب غیر الکلی برای شما تشخیص داده شده است، رعایت تغییرات توصیه شده در شیوه زندگی ممکن است برای حفظ سلامت کبد برای مدت طولانی کافی باشد. حتی ممکن است بتوانید آسیب کبدی را در مراحل اولیه بیماری معکوس کنید.
حتی اگر هیچ علامتی از NAFLD احساس نمی کنید، به این معنی نیست که جای زخم کبد رخ نمی دهد. اگر فکر می کنید ممکن است در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشید، پزشک می تواند به شما کمک کند تا بفهمید که آیا نیاز به انجام هر گونه آزمایش اضافی دارید یا خیر.
